بررسی مشکلات گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاران در ستاد تسهیل
ایرج گلابتونچی: لزوم دریافت مجوزها و گواهینامه های متعدد با روح قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار در تضاد است.
در یکصد و هفتاد و سومین جلسه دبیرخانه ستاد تسهیل، که روز یکشنبه اول اردیبهشت با حضور نمایندگان اتاق ایران و فعالان اقتصادی برگزار شد، رئیس شورای هماهنگی تشکل های مهندسی، صنفی و حرفه ای کشور در زمینه مسائل و مشکلات گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاران توضیحاتی را ارائه داد. دبیر سندیکا شرکتهای ساختمانی ایران نیز ضمن ارائه توضیحات تکمیلی، دریافت مجوزها و گواهینامه های متعدد را با روح قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار در تضاد دانست.
در پایان این جلسه و در خصوص این موضوع، مقرر شد پیشنهادات و راه حل های ارائه شده صنعت احداث در زمینه گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاران، توسط این ستاد به هیات مقررات زدایی وزارت اقتصاد و دارایی ارسال شود.
دکتر علیرضا مقدس زاده رئیس شورای هماهنگی تشکل های مهندسی، صنفی و حرفه ای کشور که در صد و هفتاد و سومین جلسه دبیرخانه ستاد تسهیل حاضر بود، عنوان کرد: موضوع اصلی ما افزایش اعتبار گواهینامه تائید صلاحیت ایمنی پیمانکاران است. وزارت کار مدت این گواهینامه ها را دو سال در نظر گرفته که این دو سال پیمانکاران را در سطح کشور دچار بحران کرده است. روال تمدید این گواهینامه که حدود سه ماه است شرکت ها را درگیر می کند و در زمان شرکت در مناقصات مشکلاتی ایجاد می کند. شرکت ها تا زمانی که گواهینامه صلاحیت ایمنی آن ها پادار نباشد امکان حضور در مناقصات را پیدا نمی کنند. در شرایطی که هر شرکت پیمانکاری که گواهینامه صلاحیت ایمنی می گیرد، هر سه ماه یک بار گزارش لازم را به سازمان ارائه می دهد چه لزومی به صدور دو سال یکبار گواهینامه است.
وی افزود: سازمان برنامه و بودجه بالاترین مرجع برای صدور گواهینامه صلاحیت پیمانکاران و مشاوران کشور است. وزارت کار می تواند طی همکاری با این سازمان، شرایطی را فراهم آورد که شرکت ها ضمن اقدام برای دریافت گواهی رتبه بندی خود، مدارک لازم برای بحث ایمنی و بهداشت را نیز ارائه دهند تا گواهی نامه صلاحیت ایمنی آن ها همزمان با گواهی تائید صلاحیت صادر شود.
در ادامه دکتر ایرج گلابتونچی دبیر و عضو هیات مدیره سندیکا شرکتهای ساختمانی ایران نیز عنوان کرد: وظیفه دولت در قبال شرکت های مهندسی، ظرفیت سازی لازم برای اشتغال آن ها است اما نه تنها ظرفیت سازی لازم صورت نمی گیرد بلکه دشواری های زیادی در فضای کسب و کار ایجاد می شود از جمله لزوم کسب مجوزهای متعدد و تکراری. اولین مجوزی که شرکت ها باید بگیرند مربوط به ثبت شرکت ها است. مجوز بعدی در زمینه دریافت گواهی رتبه بندی از سازمان برنامه و بودجه است. کارفرمایان هم در زمان واگذاری کار به پیمانکار به خود اجازه می دهند یک بار دیگر صلاحیت پیمانکار را بررسی کنند.
دبیر سندیکا افزود: گواهینامه ها و مجوزهای دیگری هم بستگی به شرایط و نوع کار لازم است. یکی از مجوزهایی که پیمانکار باید بگیرد گواهی صلاحیت ایمنی است. محل صدور این مجوز وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.
بر اساس مصوبه سال ۱۳۹۸ هیات وزیران، شرکت های پیمانکاری که قصد شرکت در مناقصه یا عقد قرارداد با ارگان های دولتی را دارند، در زمان استعلام باید گواهینامه ایمنی پادار داشته باشند. به عبارتی پیمانکار تنها با داشتن گواهینامه صلاحیت، موفق به دریافت کار نخواهد شد و باید برای اخذ این مجوز اقدام کند.
ایرج گلابتونچی تاکید کرد: هر پیمانکاری از زمان ثبت شرکت تا زمان شرکت در مناقصه مجبور است یک یا دو سال درگیر دریافت مجوز باشد که این امر با روح قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار در تضاد است. شرایط اخذ گواهی صلاحیت ایمنی هم جای بحث دارد. بسیاری از مدارک لازم برای دریافت گواهی ایمنی، در زمان اخذ مجوزهای قبلی نیز از شرکت ها دریافت شده است. با این تفاسیر یک شرکت رتبه ۵ که تازه تشکیل شده باید سازمانی مستقل به نام سازمان اخذ مجوز راه بیندازد تا بتواند در مناقصه ای شرکت کند که سرانجام آن هم نامعلوم است. چرا باید یک شرکت تازه تاسیس، برای رسیدن به مرحله اخذ کار چنین مراحل متعددی را طی کند؟
دبیر سندیکا در ادامه به سایر موانع موجود در اخذ گواهینامه صلاحیت ایمنی از جمله زمان بر بودن فرایند اخذ این گواهی، بی توجهی به گواهینامه های بین المللی، اخذ اطلاعات مشابه، نبود وحدت رویه و … اشاره کرد و گفت: کسب و کار پیمانکاری به شدت تحت تاثیر مجوز بازی و کاغذبازی است. بعد از طی این مراحل، از شرکت خواسته می شود دوره ایمنی برگزار کند و عنوان میشود مطابق ماده ۶ آئین نامه در زمان عقد قرارداد، کارفرما باید هزینه این دوره ها را پرداخت کند در حالی که کارفرما الزامی برای پرداخت این هزینه ندارد. گواهینامه های صلاحیت ایمنی هم که داده می شود به صورت موقت است، و پیمانکار مجبور است هر ۲ سال یکبار همین مراحل را برای اخذ آن طی کند. در حالی که می توان آن را همیشگی کرد و چند وقت یکبار و به شکل دورهای رعایت شرایط ایمنی را کنترل کرد.
گلابتونچی تصریح کرد: اخذ مجوزهای اشاره شده به معنی گرفتن کار نیست و فقط به عنوان اجازه شرکت در مناقصه برای گرفتن کار است، در چنین شرایطی پیشنهاد ما این است که در طی ارائه گوهی خدمات فنی به پیمانکار، مدارک لازم برای سایر مجوزها هم از او اخذ شود. دولت محترم که صحبت از پنجره واحد و یک پارچه کردن سیستم ها می کند می تواند همه این کارها را در قالب پنجره واحد ببرد. اگر هم این کار صورت نمی گیرد، کمترین کار ممکن حذف رانت های موازی است تا فقط جاهایی مانند اتاق بازرگانی یا تشکل های بزرگ به بررسی مدارک لازم بپردازند.
وی افزود: در حالی که رهبر معظم انقلاب وظیفه دولتمردان را ایجاد اشتغال برای جوانان تحصیل عنوان کرده، به دلیل شرایط ایجاد شده، هر هفته چراغ چند شرکت بزرگ خاموش می شود. صنعت احداث بیشترین حجم مهاجرت جوانان تحصیل کرده را شاهد است که تسهیل کسب و کار پیمانکاران و مشاوران می تواند از این حجم بکاهد. برای اولین گام هم می توان از کم کردن تعداد مجوزها، کاستن از زمان اخذ آن ها و حذف رانت های موازی آغاز کرد.
در بخش دیگری از این جلسه آقای محمدباقر آقاعلیخانی، دبیر ستاد تسهیل و رفع موانع تولید کشور نیز عنوان کرد: امسال سال جهش تولید است و باید در این سال به روانسازی در سیستم های موجود و حذف راه های زائد بپردازیم. در کشور ما مجموعه ای مانند فنی و حرفه ای وجود دارد که کارگران می توانند با مهارت آموزی در آن، کارت مهارت خود را دریافت کنند.
وی افزود: نباید حوزه پیمانکاری درگیر پروسه های طولانی دریافت گواهینامه و مجوز شود چرا که با این کار پیمانکاران به جای فعالیت در پروژه ها ناچار می شوند در ادارات مختلف بچرخند و گواهینامه یا تمدید گواهی دریافت کنند.
در پایان این جلسه حاضران پیشنهاد دادند تدابیری اندیشیده شود که در کنار رتبه بندی شرکت ها، اقدامات لازم برای اخذ گواهی صلاحیت ایمنی نیز صورت بگیرد. علاوه بر این، مقرر شد پیشنهادات شورای هماهنگی و سندیکا در زمینه گواهی صلاحیت ایمنی از طرف ستاد تسهیل به هیات مقررات زدایی ارسال شود.
