کارگاه آموزشی تفسیر فنی و قراردادی فهرست بها برگزار شد
اولین جلسه از کارگاه آموزشی «تفسیر فنی و قراردادی فهرست بهای ۱۴۰۳» با تاکید بر فهرست بهای ابنیه، روز سه شنبه ۲۰ شهریورماه در سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران برگزار شد. در این کارگاه آموزشی که با حضور مهندس شعبان یوسفیان رئیس کمیسیون فنی سندیکا، و مهندس علی روزیطلب عضو کمیسیون فنی سندیکا برگزار شد، مهندس محمد کرایلو در زمینه کلیات فهرست بها، دستورالعمل کاربردی فهرست بها، پیوست های ۶ گانه فهرست بها، مهمترین دعاوی فهرست بهایی، تغییرات فهرست بهای سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳، و نکات قراردادی فهرست بها ارائه داد.
در آغاز این جلسه مهندس شعبان یوسفیان، رییس کمیسیون فنی سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران با اشاره به اهمیت فهرست بها در کارهای عمرانی، عنوان کرد: فهرست بها شامل دستورالعل کاربرد، کلیات، فصول، و پیوست ها است. تسلط بر فهرست بها برای همه پیمانکاران و مشاوران ضروری است چرا که زمان و زحمات صرف شده در کارگاه ها، در قالب فهرست بها معنای عددی مییابد و به تدوام فعالیت و بقای بنگاه اقتصادی میانجامد.
وی افزود: در ظاهر امر تسلط بر فهرست بها ساده می نماید، اما زمان زیادی است تا یک مهندس به امور فهرست بها که بخشی از کار پیمانکاری است مسلط شود. ضمن این که تعابیر متعدد و اختلاف نظرهایی که در این زمینه وجود دارد ، لزوم دانش آموزی مداوم در مورد فهرست بها را یادآوری می کند.
مهندس علی روزیطلب عضو کمیسیون فنی سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران نیز عنوان کرد: مبنای پرداخت در شرکتهای ساختمانی، با توجه به نوع قرارداد آنها فهرست بها است. در حال حاضر سازمان برنامه و بودجه ۲۹ فهرست بها چاپ میکند که شاکله اصلی آن ها یکسان است. فهرست بهای ابنیه که محور آموزش امروز است دربرگیرنده ۱۹۰۰ ردیف و ۴ هزار عامل تعیین کننده قیمت است که اشراف برآنها نیاز به تبحر و تخصص خاصی دارد. این فهرست بها شامل ۲۹ فصل بود که با توجه به ملغی شدن فصل ۱۵ و ردیف نداشتن فصل ۲۹، به ۲۷ فصل قابل بررسی تقلیل یافته است. طی این جلسه و جلسه بعدی میکوشیم چالش های عهده پیمانکاران را در زمینه فصول چالش برانگیز شرایط عمومی پیمان از جمله فصل ۹ و ۸ و ۱۶ و ۱۸ و …. مورد بحث و بررسی قرار دهیم. از چالش های موجود در حوزه پیمان، تغییراتی است که کارفرما در موارد شرایط عمومی پیمان اعمال می کنند از جمله در زمینه ماده ۳۷، یا روش پرداخت ردیف های فهرست بها که در اصل قانونی نیست.
مهندس کرایلو کارشناس و مدرس این دوره آموزشی نیز در بخش آغازین سخنان خود عنوان کرد: کارکرد اصلی فهرست بها در برآورد هزینه اجرای کار و تهیه صورت وضعیت است. عبارت «فهرست بها» نیز می تواند اشاره به دفترچه خام فهرست بها داشته باشد که با عنوان «فهرست بهای واحد پایه ابلاغی از سوی سازمان برنامه و بودجه » شناخته می شود یا مربوط به برآورد هزینه اجرای کار باشد که با اسامی مختلفی از جمله «فهرست منضم پیمان»، «فهرست بهای مقادیر کار منضم به پیمان»، و «فهرست بها و مقادیر کار» شناخته می شود.
وی افزود: فهرست بها نوعی سند پیمانی است که در زمان مناقصه مرجع برآوردی به شمار می آید و در زمان اجرا و اتمام کار تبدیل مرجع پرداخت می شود. در گذشته فهرست بها برای پروژه هایی با اعتبار عمرانی ابلاغ می شد اما طی سال های اخیر، فهرست بها برای تهیه برآورد هزینه کارهایی که تامین مالی تمام یا بخشی از آنها از محل وجوه عمومی است مورد استفاده قرار می گیرد، تعبیر «محل وجوه عمومی» کلانتر از تعبیر «اعتبارات عمرانی» است. با این رویکرد دستگاه های اجرایی که اعتبارات عمرانی نداشته و از محل بودجه عمومی تامین مالی کرده باشد از فهرست بها استفاده می کنند. طبق آیین نامه نظام فنی و اجرایی یکپارچه، حتی بر پروژه های غیرعمرانی که محل تامین آن ها وجوه عمومی است نظام فنی و اجرایی حاکم خواهد بود. در صورت تخلف از این مورد میتوان ادعای دعوی کرد و دعوی را بر اساس اولویت بندی اسناد پیش برد. البته در این باره رویه واحدی وجود ندارد و در اغلب موارد با تاکید روی این نکته که خود پیمانکار شرایط ضمن قرارداد را پذیرفته، از رسیدگی به دعوی خودداری می شود.
در ادامه این کارگاه آموزشی مهندس محمد کرایلو در زمینه کلیات فهرست بها، برآورد هزینه کار، ضریب بالاسری، ضریب منطقه ای، وندور لیست و … توضیحاتی ارائه داد و مهمترین دعاوی فهرست بهایی را ناشی از مواردی مانند تغییر چیدمان، عدم درج منبع تامین مالی مصالح و تجهیزات، تغییر روش اجرا، عدم پیش بینی اضافه بها در برآورد، و … دانست.
گزارش کامل این جلسه که با پرسش و پاسخ حاضران در زمینه مباحث مطرح شده به پایان رسید، در نشریه پیام آبادگران منتشر خواهد شد