ضمن تشکر از کلیه اعضای محترم سندیکای شرکتهای ساختمانی به اطلاع می رساند با همکاری اعضای سندیکا و فعالان اقتصادی در حوزه ساختمان و با تلاش اتاق تعاون ایران ، دهمین دوره طرح شامخ ساختمان (تیر ۹۹) انجام شده و نتایج آن ابلاغ گردید. تحلیل و چرایی نتایج کسب شده عدد شامخ ساختمان تیرماه ۹۹ به شرح ذیل توسط اتاق تعاون منتشر گردیده است.
در محاسبه عدد شامخ بخش ساختمان، با توجه به اینکه پرسش اول بالاترین تاثیر را در معیار سنجش کل دارا بوده و بر اساس مطالعات صورت گرفته، رویکرد بکار رفته در محاسبه شاخص کل ساختمان برخی دیگر از کشورها نیز موید این مطلب است، لذا عدد شامخ کل برابر با عدد شامخ پرسش اول در نظر گرفته شده است.
نتایج ذیل با نظر سنجی از مدیران عامل و یا نمایندگان آنها از حدود ۱۰۰ شرکت فعال ساختمانی در تیرماه بدست آمده است.
- عدد شامخ کل: ۵۲.۷۸ نشاندهنده رکود صنعت ساختمان در تیرماه ۹۹ نسبت به ماه قبل است.
- با توجه به کاهش میزان فعالیتهای ساختمانی انجام شده در این ماه، این شاخص نسبت به ماه قبل کاهش یافت.
- دیگر شاخص های موجود در بین ۵ مولفه اصلی شامخ شامل “میزان سفارشات جدید، سرعت انجام سفارشات، میزان خرید مواد اولیه و جذب نیروی انسانی” نیز کاهش میزان شاخص را تجربه نمودند.
- شاخص “انتظارات تولید در ماه آینده” با رقم ۳۵.۵۵ ، کاهش امیدواری فعالان اقتصادی نسبت به بهبود وضعیت بخش ساختمان در مردادماه را نشان می دهد.
جدول۱: مولفه های شامخ ساختمان در تیرماه ۹۹ و تغییرات نسبت به ماه قبل
نمودار مقایسه شاخص های شامخ ساختمان در دوماه اخیر
نمودار روند شامخ ساختمان از مهر ۹۸ تا تیر ۹۹
تحلیل و چرایی های نتایج
صنعت ساختمان بر اساس استاندارد بین المللی طبقه بندی کلیه فعالیت های اقتصادی ISIC به سه گروه:
- ساخت بنا
- مهندسی عمران
- فعالیتهای ساخت و ساز تخصصی ساختمان
دسته بندی می شود. در یک تقسیم بندی دیگر، بخش ساختمان شامل دو بخش کلی مسکونی و غیرمسکونی (تجاری و عمرانی) است.
در بخش مسکونی:
طبق گزارش بانک مرکزی میزان معاملات آپارتمان های مسکونی در تهران (به عنوان نمونه آماری بزرگ از کل کشور) با ۱۴.۴۷ واحد مسکونی، نسبت به ماه قبل ۳۰.۳ درصد افزایش یافت. قیمت مسکن نیز در تهران با متوسط قیمت ۲۰.۹ میلیون تومان، تورم ماهانه ۱۰.۴ درصدی را تجربه نمود. افزایش مداوم نرخ ارز و انتظارات تورمی حاصل از آن، پیشی گرفتن تقاضا بر عرضه و نیز تداوم معاملات سوداگرانه، موجب افزایش قیمت مسکن گردید.
در بخش تولید و عرضه تجهیزات ساختمانی
تحت تاثیر نوسانات ارزی و افزایش قیمت مواد اولیه در برخی اقلام، کاهش نیروی کار در نتیجه تداوم شیوع ویروس کرونا و وجود بی انگیزگی در این قشر بدلیل تورم عمومی موجود، تداوم مشکلات موجود در حوزه واردات مواد اولیه (بویژه در حوزه ثبت سفارشات و ترخیص از گمرکات) و کاهش قدرت خرید، نگرانی از ادامه روند موجود و تردید نسبت به آینده کسب و کارهای این بخش را افزایش داد.
در بخش های عمرانی و دیگر فعالیت های پیمانکاری، کماکان بدلیل عدم پرداخت مطالبات پیمانکاران توسط کارفرمایان و نیز عدم تناسب نرخ تعدیل با تورم موجود، فعالان این بخش با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند.
با استناد به اظهارات فعالان ساختمانی، عدد شامخ کل با کاهش ۱۸ درصدی نسبت به ماه قبل، بر روی ۵۲.۷۸ جای گرفت. زیرا میزان فعالیتهای تولید و یا ارائه خدمات ساختمانی نسبت به ماه قبل روند نزولی داشت که عدم ثبات قیمتها و در نتیجه عدم عرضه مواد اولیه به دلیل مشخص نبودن قیمتها و نگرانی کارفرمایان از آینده بازار، در ایجاد این شرایط بسیار موثر بود.
متعاقبا میزان سفارشات جدید و لذا میزان خرید مواد اولیه با وضعیت کاهشی مواجه شد. با توجه به رکود موجود و نیز شیوع بیشتر ویروس کرونا، میزان بکارگیری نیروی انسانی نیز کمتر شد. در نتیجه از سرعت انجام سفارشات نیز کاسته شد.
قیمت مواد اولیه در بسیاری از مصالح ساختمانی افزایش یافت و لذا قیمت فروش نیز بیشتر شد اما در مقابل از حجم فروش کاسته شد. (البته بنابر اعلام نظر فعالان ساختمانی در کلیه حوزه ها، در برخی فعالیتهای مرتبط با حوزه ساختمان روند افزایش قیمتها نسبت به خرداد کمتر گزارش شد). علیرغم مشکلات موجود در تکمیل سفارشات، با تحویل سفارشات معوقه از ماه های ابتدایی سال، میزان کارهای معوقه در مجموع کاهش یافت. میزان مصرف حامل های انرژی مرتبط با بخش تولید کمتر شد و با توجه به مشکلات مرزی، میزان صادرات نیز همچنان سیر نزولی داشت.
با توجه به نوسانات نرخ ارز در ماه های اخیر، اکثر فعالان این حوزه نسبت به بهبود فضای کسب و کار خود در مرداد، ابراز امیدواری ننمودند.
لازم به ذکر است این نتایج با همکاری سایر تشکلهای ساختمانی و عمرانی به ویژه سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران حاصل گردیده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص طرح شامخ و دسترسی به بایگانی نتایج ماهانه کلیک نمایید.
در پایان از کلیه فعالین صنعت احداث جهت مشارکت ماهانه در این طرح علمی که تصویر روشنی را با استفاده از علم آمار در اختیار کارشناسان حوزه صنعت ساخت قرار میدهد درخواست می شود که در تکمیل پرسشنامه گزینه ای این طرح که حداکثر ۵ دقیقه زمان نیاز دارد بصورت ماهانه مشارکت نمایند. استفاده از داده های آماری و علمی می تواند راهگشای تصمیمات و فعالیتهای صنفی گردد. این طرح صرفا یک شناخت کلی نسبت به اوضاع حاکم بر ما نخواهد بود و یک موضوع علمی است. لینک تکمیل پرسشنامه بصورت ماهانه از طریق وبسایت سندیکا و کانال تلگرامی سندیکا اطلاع رسانی می گردد.