روز شنبه ۷ مهر جناب آقای دکتر سید جواد قانع فر رئیس نظام فنی و اجرایی به همراه جناب آقای مهندس ناصر بالار در سندیکای شرکتهای ساختمانی حاضر شدند تا از نقطه نظرات اعضای هیات مدیره درباره وضعیت اعلام شاخص های تعدیل در شرایط متلاطم کنونی و سایر مسائل مبتلابه پیمانکاران مطلع شوند. در این نشست دکتر ایرج گلابتونچی دبیر سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران سخنانی را مطرح فرمودند که جهت اطلاع اعضای گرامی در ادامه آورده شده است.
دکتر ایرج گلابتونچی دبیر سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران نیز در بخشی از نشست مشترک هیات مدیره سندیکای شرکتهای ساختمانی ایران با جناب آقای دکتر قانع فر و جناب آقای مهندس بالار عنوان کرد: از نظر فعالیت های پیمانکاری ما اکنون در شرایطی قرار گرفته ایم که وقتی از ما میپرسند چقدر شرایط شما سخت است در پاسخ میگوییم الان، یا الان؟ یعنی به حدی شرایط انجام کارها سخت است که توضیح آن بسیار مشکل است. در چنین شرایطی افرادی از جنس دکتر قانع فر و آقای بالار که پیشنهاد تشکیل این جلسه را دادند و از آن استقبال کردند، قطعا می توانند با اندیشه و کمک خود شرایط را برای ادامه کار بهتر و مساعدتر کنند.
وی افزود: از دغدغه های اصلی پیمانکاری کشور این است که پیمانکاران فکر میکنند افرادی که در مجموعه سازمان مدیریت کار می کنند قیمت واقعی اتفاقاتی که می افتد را اعمال نمی کنند. اگر نگرش پیمانکاران اصلاح شود و شما این اطمینان را بدهید که اتفاق روی داده کاملا رصد می شود و تبدیل به عدد می شود بخشی از دغدغه ما مرتفع می شود، اگرچه ما معتقدیم وقتی این اتفاق می افتد باید یک بسته طراحی شود، و قیمت قرارداد مدنظر قرار گیرد. پیمانکار می گوید من فکر میکردم یک کار ۱۰۰ میلیونی اجرا میکنم که در نهایت ۳۰ درصد تعدیل دارد اما وقتی خود تعدیل ناگهان بزرگ می شود دیگر قرارداد آن قراردادی نیست که روی آن مینوس و پولوس داده ایم. حالا آقای دکتر قانع فر سعی می کند در حد توان خود مسائل را حل کند پس یک جایی ما باید سر به سر شویم، ایشان بگویند قیمت واقعی کارها و مصالح را می دهد و ما هم بگویم قیمت واقعی را می گیرم. تا این مساله از بین نرود همیشه پیمانکاران می گویند مجموعه تحت مدیریت آقای قانع فر قیمت واقعی نمی دهند و ما ضرر می کنیم.
وی با طرح این سوال که حالا از کجا بفهمیم پیمانکار ضرر می کند عنوان کرد: از آنجایی که برای مثال، قیمت یک ویبراتور برقی که نظارت گفته باید بخرید با اجزا و تجهیزات حدود ۳۵۰۰ یورو بوده است . این ویبراتور در چهارشنبه هفته گذشته (۴مهر) قیمت ۶۵ میلیون تومان فاکتور شده است که امروز شنبه (۷ مهر) برای دادن چک آن اقدام نموده ایم عنوان شده قیمت امروز ۷۳ میلیون تومان است، اساسا بقیه قیمت آن را چه کسی باید پرداخت نماید؟ گفته اند اگر دیرتر بخرید گرانتر هم خواهد شد ولی کارفرما و مشاور همان قیمت قرارداد را به ما می دهند. حال اگر قیمت ها چهارشنبه به نظام فنی و اجرایی برسد نظام فنی و اجرایی می گوید قیمت ۶۵ میلیون تومان است، و اگر روز شنبه برسد میگویند ۷۵ میلیون تومان؛ ولی نظام فنی و اجرایی اساسا قیمت بالاتر را معمولا لحاظ نمی کند واین پیمانکار است که دارد اختلاف چنین مواردی را می دهد. مثل مساله اوراق قرضه و مشارکت است. شرکت من پیمانکار اصلی راه آهن قزوین به رشت است. آقای دکتر نوبخت برای این که این راه آهن اجرا شود بازدید از کارگاه داشتند و جلسات مرتب با پیمانکاران می گذاشتند. برای اجرای این راه آهن در محدوده قرارداد ما، ۹۵ میلیارد تومان اوراق مشارکت و خزانه از اسفند ۱۳۹۵ تا اردیبهشت ۹۷ به شرکت من پرداخت کرده اند. می دانید شرکت ما چقدر از این اوراق پس از فروش آن پول نقد دریافت کرده؟ ۷۵ میلیارد تومان!! این پروژه چقدر نفع داشته که ۲۵ میلیارد تومان بابت آن باید هزینه تنزیل بدهیم؟! شما اطلاع ندارید شرکت ما چقدر ماشین آلات خود را فروخته است، چقدر تسهیلات از بانکها دریافت کرده است و چه گرفتاریهایی را پشت سر گذاشته است تا توانسته ایم این پروژه را به اتمام برسانیم. یعنی شرکت با فروش ماشین آلات و ضعیف کردن خود و بدهکار شدن به بانکها و اشخاص برای دولت یک راه آهن ساخته ولی شما در ارائه یک شاخص یا کمک به ما از مشکلات حرف می زنید.
دکتر گلابتونچی افزود: نظام فنی و اجرایی پروژه های نمونه ای برای سنجش دارد اما اگر پروژه یک پیمانکار با این پروژه نمونه همخوانی نداشته باشد چه؟ به نظر من میتوان مابه التفاوت نرخ مصالح را فارغ از فضای تعدیل اعلام کرد. الان من معادل قرارداد شما قراردادی با یک کارفرمای خصوصی در بزرگراه صدر تهران دارم که هم تعدیل و هم مابهالتفاوت نرخ مصالح دارد و در این قرارداد کمتر از قراردادی که با کارفرمای دولتی در یکی از مهمترین پروژه های آبرسانی غرب کشور دارم مشکل پیدا می کنم. چون به کارفرما میگویم نرخ مصالح این است، فارغ از تعدیلی که در آن دستمزد است، خیلی راحت به من مابهالتفاوت نرخ مصالح میدهد.
دبیر سندیکا تصریح کرد: چرا وقتی بحران در محدوده کار اجرایی ایجاد می شود بار همه آن را پیمانکار به دوش می کشد و دستگاه اجرایی هیچ بخشی از آن را تحمل نمی کند؟. یک زمانی که تهیه آهن مشکل بود کارفرما بخشی از تعهد تامین مصالح در قرارداد را بر عهده می گرفت. کارفرمایان دولتی می توانند با کارخانه آهن و سیمان طرف قرارداد باشند و راحت تر از پیمانکاران آنها را بگیرند. ریسک کمتری هم دارد. در جواب آقای دکتر قانع فر که فرمودند از مکانیسم مندرج در ماده ۸۱ استفاده کنید باید به عرض برسانم اگر چه در ماده۸۱ ضابطه آن وجود دارد اما برخی کارفرمایان پول ندارند که حتی صورت وضعیت ما را بدهند، ماده ۸۱ را چگونه بدهند؟
وی در پایان تاکید کرد: بحران را باید مدیریت کرد نه صرفا کنترل. اگر بحران صرفا کنترل شود در جای دیگر بیرون میزند و تَرَک آن آنقدر بزرگ می شود که دامن همه را می گیرد. برای مثال در مدیریت بحران، دولت می تواند طی بخشنامه ای اوراق را به بورس بدهد. کارفرمای من در وزارت راه می گوید نمی تواند زمین برای پروژه و ادامه کار تملک کند، میگویم چه کنم؟ میگوید من اوراق به تو می دهم که بدهی به روستاییان را پرداخت و تملک کنی. برو برای من کار کن و بعدا بیا اوراق بگیر. این مدلی که شما کار میکنید با خودکشی فرق ندارد؟ در این شرایط اعلام شاخص تعدیل تنها مانند آسپرین است که قادر به درمان کلی نیست فقط مُسَکن است. در این شرایط باید نظام فنی و اجرایی ببیند چرا کارفرماها توجیه نیستند و قصد مساعدت در این شرایط را ندارند؟ چرا مشکل قیمت پیدا می کنیم و چرا قراردادها به شرایط طرح های نیمه تمام ختم می شود؟
وی در پایان تصریح کرد: امکان ادامه کار در این شرایط خیلی سخت است. یا باید قراردادها را به طور کلی اصلاح کنیم یا باید شیوه پیمانکاری کشور را عوض کنیم. کار در قالب های گذشته مقدور نیست و باید امکان استفاده از ظرفیت پیمانکاری در داخل و خارج کشور فراهم شود. به این ترتیب در این شرایط با این وضعیت موجود همه ما به مشکلاتی همچون بدهکار و بدحسابی بانکی، ارائه چک بی محل، ممنوع الخروج شدن و در صورت تداوم این روند به عدم اقدام عاجل از سوی دستگاه های متولی دولتی، با احتمال ورشکستگی روبرو می شویم.
به عنوان نکته پایانی باید عنوان کنم قیمتها بالا رفته و متناسب با آن باید ظرفیت ارجاع کار به پیمانکاران هم باید بالا برود. باید گرفتاری پیمانکارها حل شود و سقف اخذ کارها بالاتر رود.
دکتر گلابتونچی افزود: یکی از کسانی که قلبش برای پیمانکاری و مشاوره این مملکت می طپد دکتر قانع فر است، و باید در این جایگاه به ما کمک کند، کمک ایشان هم این است که در وضعیت بحران، تلاش نمایند تا شرایط را برای ادامه کار پیمانکاری کشور تسهیل گردد.
گزارش گفتگوهای سایر حضار در این نشست را بخوانید.
گزارش تصویری این نشست را مشاهده فرمایید.
لازم به ذکر است در این نشست گفتگوهای مفصلی بین اعضای هیات مدیره و رئیس نظام فنی و اجرایی صورت گرفت که مشروح آن در ماهنامه پیام آبادگران منتشر خواهد شد و علاقمندان می توانند آن را مطالعه نمایند.
