رای شماره ۵۰۴ مورخ۲۱/۰۳/۱۳۹۸ دیوان عدالت اداری مبنی بر غیر قانونی بودن وصول مبالغی از برنده مناقصات از طریق “سامانه ستاد ” (سامانه تدارکات الکترونیکی دولت) و ابطال مصوبه ابلاغی معاونت محترم وزیر صنعت ، معدن و تجارت و مدیرعامل سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان
شماره: ٩/۴/١٣٩٨ ٩۶٠٠٧۵۴
دریافت فایل کامل
متن:
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٨٠٩٩٧٠٩٠۵٨١٠۵٠۴ مورخ۲۱/۰۳/۱۳۹۸با موضوع: «ابطال دستورالعمل شماره ٣٧٠/٩۵/٣٧٩۵٠ـ ۲۰/۰۹/۱۳۹۵ سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین
تاریخ دادنامه: ۲۱/۰۳/۱۳۹۸شماره دادنامه: ۵٠۴ شماره پرونده: ٧۵۴/٩۶
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: شرکت تعاونی خدماتی، پشتیبانی بازنشستگان بانک مسکن
وضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره ٣٧٠/٩۵/٣٧٩۵٠ ـ ۲۰/۰۹/۱۳۹۵ سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان
گردش کار: مدیرعامل شرکت تعاونی خدماتی پشتیبانی بازنشستگان بانک مسکن به موجب شکایت نامه شماره ١١٩٣ ـ ٩۶ مورخ ۲۹/۰۶/۱۳۹۶ اعلام کرده است که:
« با سلام
احتراماً به استحضار می رساند: این شرکت تعاونی در سال ١٣٧٩ توسط برخی کارکنان بازنشسته بانک مسکن تاسیس و پس از رایزنی های بسیار با مدیران وقت بانک یاد شده و در راستای برون سپاری امور مشمول، اقدام به تامین نیروی انسانی برای بانک مورد نظر نمود که این روند تاکنون ادامه دارد و واگذاریها تا قبل از سال ١٣٩۴ از طریق مناقصه محدود انجام می گرفت لکن از آن به بعد دولت اقدام به ایجاد سامانه متمرکز جهت درج آگهی های مناقصات دولتی توسط دستگاههای برگزار کننده مناقصه نمود که در ابتدای امر پس از برگزاری و پایان روند مناقصه و تعیین برنده مبلغی به عنوان کارمزد استفاده از سامانه ایجاد شده از شرکت برنده مناقصه مطالبه می گردید که در همان مقطع نیز مبالغ مورد مطالبه گزاف و موجب تحمیل هزینه های سنگین و قابل ملاحظه ای به شرکتها می شد که به طور مثال در سال ١٣٩۴ بابت برنده شدن این شرکت مبلغ ۱۵۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال مطالبه گردید که متاسفانه در سال جاری با برگزاری مناقصه مجدد و برنده شدن این شرکت و علی رغم اعلام نرخ تورم کمتر از ١٠ %مبلغ کارمزد درخواستی به رقم سرسام آور ۴۵۹.۲۵۲.۸۳۷ ریال افزایش یافته است که در بررسی و پیگیری موضوع مشخص گردید که دستورالعمل از جانب آقای محمود نوابی معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت که ظاهراً مسئولیت رئیس هیات مدیره و مدیریت عاملی سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان را نیز به عهده دارند خطاب به آقای رمضانعلی صادق زاده مدیریت معاونت آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صادر و به مسئولین سامانه مذکور (ستاد ایران) مجوز اخذ مبالغ بسیار سنگین معادل ۰.۱ %تا ۰.۵ %از مبلغ کل مناقصه به عنوان کارمزد از برنده مطالبه نمایند و در جهت تحقق این اجحاف غیر قانونی و بی منطق فرآیندی را طراحی نموده اند که راه گریزی برای مسئولین شرکتهای مظلوم واقع شده وجود نداشته باشد. لذا با عنایت به اینکه دریافت هرگونه مالیات، عوارض، کارمزد و غیره توسط دستگاههای دولتی از افراد اعم از حقیقی یا حقوقی منوط به تصویب آن در مجلس شورای اسلامی می باشد و هیچ مرجع و مقامی نمی تواند بدون مصوبه مجلس شورای اسلامی ریالی بابت موارد یاد شده دریافت نماید ضمن تقدیم تصویر دستورالعمل صدرالاشاره به شماره ٣٧٠/٩۵/٣٧٩۵٠ ـ ۲۰/۰۹/۱۳۹۵ و رسید پرداخت مبلغ ۴۵۹.۲۵۲.۸۲۷ ریال کارمزد مورد مطالبه توسط این شرکت مصرانه تقاضای رسیدگی به موضوع و دستور ابطال دستورالعمل مذکور را دارد.» متن دستورالعمل مورد اعتراض به قرار زیر است:
جناب آقای رمضانعلی صادق زاده
سرپرست محترم معاونت آموزش، پژوهش و فناوری
موضوع: تعرفه کارمزد سامانه تدارکات الکترونیکی دولت
سلام علیکم، عطف به نامه شماره ١/۴٣١٧۵ ـ۶/۸/۱۳۹۴ مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در خصوص تعیین تعرفه کارمزد سامانه تدارکات الکترونیکی دولت و عدم اهتمام و پیگیری، مع الوصف در راستای اجرای مفاد مصوبات هجدهمین جلسه ستاد هدفمندسازی یارانه ها موضوع ابلاغیه شماره ۴٨٠٢١ ـ ۱۶/۰۴/۱۳۹۴ معاون اجرایی رئیس جمهور، بر اساس مدارک و مستندات ارائه شده و توافقات معموله در جلسات کارشناسی با حضور نمایندگان مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و النهایه طرح موضوع در جلسه مورخ ۲۵/۰۸/۱۳۹۵ هیات تعیین و تثبیت قیمتها، مراتب به شرح ذیل برای لحاظ در اقدام، ابلاغ می گردد:
الف) انواع معاملات:
١ـ معاملات کوچک و متوسط: حداکثر نیم ( ۰.۵ (درصد از مبلغ هر معامله ٢ـ معاملات بزرگ تا پنج برابر نصاب معاملات متوسط: نسبت به مازاد نصاب معاملات متوسط حداکثر دو دهم (۰.۲ (درصد از هر معامله ٣ـ معاملات بزرگ بیش از پنج برابر نصاب معاملات متوسط: نسبت به مازاد پنج برابر نصاب معاملات متوسط حداکثر یک دهم (۰.۱ ( درصد از هر معامله ب) درصد مذکور به هنگام اعلام به برنده، توسط تامین کننده کالا و خدمات و یا مزایده گر برنده حسب مورد به موسسه غیر دولتی اداره کننده سامانه پرداخت می گردد.
با عنایت به مراتب فوق، تعدیل و تعیین نرخهای فوق الذکر با توجه به عملکرد مالی، حجم و مقدار پروژه، حسب اطلاعات ارائه شده توسط مرکز تجارت الکترونیک و منطبق با فرآیند مصرح در مصوبه هجدهمین جلسه ستاد هدفمندسازی یارانه ها و اصلاحیهها و مصوبات نافذ بعدی مورد رسیدگی واقع خواهد شد. بدیهی است در جهت رونق و تسهیل فضای کسب و کار ارائه خدمت با نرخ پایین تر امری شایسته و مورد تقدیر می باشد.”
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر هیات عمومی برای شاکی ارسال شده بود، وی به موجب لایحه شماره ١۶٨٠ ـ ٩۶ ـ ۱۱/۰۹/۱۳۹۶ پاسخ داده است که:
با سلام
احتراماً عطف به برگ اخطاریه مورخ ۲۲/۰۸/۱۳۹۶ مربوط به پرونده ٩۶٠٩٩٨٠٩٠۵٨٠٠٨٩٧ کلاسه ٧۵۴/٩۶ ـ ۴/۹/۱۳۹۶ به این شرکت ابلاغ گردیده است در ارتباط با بند ٢ اخطاریه و در تبیین درخواست مطروحه این شرکت همان گونه که مستحضرید دریافت هرگونه وجه توسط دستگاه های دولتی به عنوان کارمزد، عوارض و … مستلزم وجود مصوبه قانونی از جانب مجلس شورای اسلامی یا دولت می باشد که دستورالعمل صادره مورد اشاره در درخواست ارائه شده اولیه این شرکت فاقد مصوبه قانونی و خارج از اختیارات معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بوده است که این شرکت بدین جهت خواستار ابطال دستورالعمل مذکور و برگشت حقوق قانونی خود گردیده است.» در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل امور حقوقی و تعزیرات سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت توضیح داده است که:
مدیر محترم دفتر هیات عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: دادخواست شرکت تعاونی خدماتی، پشتیبانی بازنشستگان بانک مسکن سلام علیکم، احتراماً عطف به ابلاغیه مورخ ۱۴/۰۹/۱۳۹۶ موضوع کلاسه پرونده ٧۵۴/٩۶ در خصوص دادخواست شرکت تعاونی خـدماتی، پشتیبانـی بازنشستگان بانک مسکن، مـوارد ذیـل جهت بهره برداری بـه حضـور ایفـاد می گردد: ١ـ بر اساس مصوبه شماره ۴٨٠٢١ ـ ۱۶/۴/۱۳۹۴ هجدهمین مصوبه ستاد هدفمندسازی یارانه ها و در اجرای تبصره ٣ ماده واحده قانون اصلاح قانون تعزیرات حکومتی مصوب ۱۹/۰۷/۱۳۷۲ مجمع تشخیص مصلحت نظام که اختیار هماهنگی و اصلاح تصمیمات مراجع قیمت گذاری را به دولت واگذار نموده است لذا مرجع تعدیل بررسی و اعلام نظر در مورد درخواستهای افزایش قیمت خدماتی که حسب قانون تعیین نرخ آنها توسط کمیسیون، شورا یا یکی از دستگاه های دولتی صورت می پذیرد، تا سقف ۶ %با تایید این سازمان می باشد.
٢ـ بر اساس استعلام از معاونت حقوقی ریاست جمهوری و نظریه تفسیری شورای نگهبان به شماره ۴۵٧۵ ـ ۳/۳/۱۳۷۲ بـا عنایت بـه اینکه قانون اصلاح قانون تعزیرات حکومتی از مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام می باشد، بنابراین قانون مذکور بر سایر قوانین حاکم و اولی می باشد.
٣ـ با توجـه بـه ماهیت خـدمات مـرکز توسعـه تجـارت الکترونیکی کـه بـه صورت پروژه ای بوده و عملاً لحاظ هزینه های مربوط به ایجاد و راه اندازی در یک دوره مالی منطقی نمی باشد و از طرفی موضوع برگشت سرمایه و بازدهی آن نیز مد نظر می باشد، بنابراین این سازمان با در نظر گرفتن جمیع جهات و به منظور جلوگیری از ایجاد اختلاف در روند اجرایی در سامانه تدارک الکترونیک صرفاً اقدام به تعدیل و کاهش تعرفه نموده است و مابقی اقدامات اجرایی از قبیل نحوه وصول و واریز مبالغی دریافتی به حساب مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت، ارتباطی با مسئولیتهای این سازمان نداشته است.
۴ـ علاوه بر موارد فوق موضوع اخذ حق عضویت و دریافت کارمزد طبق مصوبه شماره ٢۵٨٨٩٩/ت۴۶٠٣٨/ک ـ ۱۶/۱۱/۱۳۸۹ هیات وزیران تناقضی با اظهار نظر این سازمان طبق مکاتبات فوق الذکر ندارد.
بدیهی است بر اساس نامه شماره ٣٧٩۵٠] ٣٧٠/٩۵/٣٧٩۵٠ [ـ ۲۰/۰۹/۱۳۹۵ این سازمان در مجموع نرخ تعرفه سامانه مذکور نسبت به اظهار نظر سال ١٣٩٣ طی نامه شماره ۵٨٧٨۵ ـ ۱۸/۱۲/۱۳۹۲روند کاهشی داشته که مراتب بازنگری مجدد و تعدیل اعمال سقف در دستور کار سازمان می باشد. با توجه به توضیحات معنونه، رد شکایت نامبرده مورد استدعاست.
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۲۱/۰۳/۱۳۹۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی هیات عمومی
مطابق قانون تعیین تعرفه های خدمات مرکز توسعه تجارت الکترونیکی مصوب سال ١٣٩٣ مقرر شده به مرکز توسعه تجارت الکترونیکی اجازه داده می شود نسبت به وصول بهای خدماتی که به متقاضیان ارائه می دهد، اقدام کند و وجوه حاصل را به خزانه داری کل کشور واریز نماید و در تبصره این قانون آمده است که «انواع خدمات مرکز یاد شده و تعرفه هر یک از آنها بنا به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت با رعایت اصل چهل و چهار (۴۴ (قانون اساسی به تصویب کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات می رسد.» نظر به اینکه تصویب انواع خدمات مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و تعرفه هر یک از خدمات مذکور به تصویب در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات موکول شده است، بنابراین مفاد مقرره شماره ٣٧٠/٩۵/٣٧٩۵٠ ـ ۲۰/۰۹/۱۳۹۵ رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان با موضوع تعرفه کارمزد سامانه تدارکات الکترونیکی دولت به علت مغایرت با قانون مذکور، خارج از حدود اختیارات سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان وضع شده و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی
منبع : روزنامه رسمی
